Nasıl Bir Gerede Hayalediyorum
Nasıl Bir Gerede?
Giriş
Herkes memleketini sever. Memleketini görmek istediği bir yer vardır. Memleketine ait hayalleri, düşünceleri vardır. Ben de Gerede’yi çok seviyorum. Gerede’ye ait düşüncelerim, hayallerim ve Gerede’yi görmek istediğim bir yer var.
Bu hayallerimi yıllardır yazdığım makalelerimde anlatmaya çalışıyorum. “21. Yüzyılda Gerede’nin Görünümü” adlı makalemde de Gerede’nin şimdiki durumunu ortaya koydum. Bu yazımda ise hem şimdiye kadarki yazılarımda ortaya koyduğum hayallerimi toparlayacağım hem de hayal ettiğim Gerede fotoğrafını biraz daha netleştireceğim.
5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu çerçevesinde kamu idarelerinde stratejik planlama ve performans esaslı bütçelemeye yönelik çalışmalar devam ediyor. Bu yasa kapsamında Gerede Belediyesi de 2010-2014 yılı Stratejik Planlamasını yapıyor. Buna istinaden Gerede Belediyesi şubat ayında Gerede Geleceğini Planlıyor/ Arama Konferansı başlıklı bir konferans düzenledi. Toplantıya davet üzerine ben de katıldım, konuşmacıları dinledim ancak bu konuda fikir beyanımı gazetedeki köşeme bıraktım.
“Davos gibi bir şehir hayal ediyorum”
Nasıl bir Gerede?
Nasıl bir Gerede? Sorusuna ben, “Davos gibi bir şehir hayal ediyorum” diyerek yıllar önce yazdığım bir makalemde cevap vermiştim. Evet, sadece bu da değil diğer makalelerim de “Nasıl bir Gerede hayal ediyorsunuz? Sorusuna cevap niteliğinde. Bu makalemde, diğer makalelerimde ele aldığım konulardan alıntı yaparak “Nasıl bir Gerede?” sorusunun cevabına ait fotoğrafı bütünleştirip, netleştireceğim.
Elimizde Ne Var?
Önce varlıklarımızdan bahisle konuya girmek istiyorum. Gerede stratejik bir konuma sahip, Başkent Ankara ve İstanbul’a yakınlığı, bu Gerede’nin en doğal varlığı. Yükseltisi ve kar yağışı, yazın temiz ve güzel havası, yeşil doğası yine Gerede’nin en değerli doğal hazinesi. Püfür püfür esen rüzgârı, bu da bir hazine. Yüzyıllardan buyana Gerede’yi 21. Yüzyıla taşıyan Deri sektörü, yan kolları ve insanlarının ticarete yatkınlığı da Gerede’nin en değerli hazinelerinden.. Klasik benzetme.. un var, yağ var, şeker var. İş helva yapmakta.. Evet hammaddemiz bu..
Öncelikle Kongre ve Turizm Merkezi
Güzelim Geredemiz’in öncelikle bir kongre ve turizm merkezi olmasını istiyorum. Bu potansiyel her yönüyle Gerede de var. Gerede Başkent Ankara ve ekonominin başkenti İstanbul’un arasında ve çok kısa mesafede olmasından dolayı Kongre ve Turizm merkezi haline gelebilir. Esentepe Otel konferans salonları ile desteklenir ve farklı aktivitelerin yapılabileceği şekilde düzenlenirse, büyük gurupların toplantılarını düzenleyebileceği güzel bir kongre merkezi haline gelebilir. Farklı alanlarda spor tesislerinin kazandırılması da hem spor hem de turizm için önemli.
Esentepe ve Arkut Teleferik Hattı
Esentepe, bir doğal park olarak “Ankara Altın Park” gibi düzenlenip turistlerin ve halkın istifadesine sunulabilir. Binektaşı mevkiinden Esentepe Otel civarına kadar “gökkuşağı” şeklinde ışıklandırma Esentepe’ye farklı bir imaj kazandıracaktır. Esentepe, Arkut, teleferik hattı kurulmalıdır. Bu da turizm açısından son derece önemlidir.
Rüzgar Enerjisi
Avrupa son yıllarda rüzgâr enerjisine yöneldi. Gerede de bu konuda iyi bir rüzgâr potansiyeline sahip. Mutlaka bu potansiyel değerlendirilmeli. Gerede’nin rüzgâr alan sırtlarında rüzgârgülleri bir an önce yerini almalı. Bunun için mutlaka yatırımcılarla iletişime geçilmeli ve yatırımcılara gerekli kolaylıklar sağlanmalı.
Dericilik Geliştirilmeli
Deri sanayi Gerede’nin en değerli hazinelerinden biri. Gerede, dericilikte Türkiye çapında büyük üne sahip. Dericilik Gerede ile özdeş. Gerede deyince öncelikle dericilik akla gelir. Bunun için özellikle Deri Sanayisini geliştirici çalışmalar yapılmalı.
Fabrikalar kurularak istihdam artırılmalı
Sunta Fabrikası, Orman Ürünleri Fabrikası, Kereste Fabrikası, Süt ürünleri fabrikası gibi çeşitli fabrikaları kuracak iş adamlarının Gerede’de yatırım yapması özendirilmeli.
Yerel ürünlerin markalaştırılması
Türkiye genelinde meşhur, insanlarca beğenilen Geredemiz’in kendine münhasır pek çok yerel ürünü var. Bu yerel ürünlerimizin patentleri alınmalı, firmalarca markalaşmaya gidilmeli. Ayrıca Gerede’ye ait bütün yerel ürünlerin satışının yapıldığı “Yerel Ürünler Çarşısı” hem ekonomik açıdan hem de Gerede’nin kültürel değerlerinin tanıtımı açısından önemli.
Yeni Okullar
Yüksek okul bünyesinde, değişik bölümler açılabileceği gibi orta öğretim bazında da farklı okullar açılarak Gerede’nin öğrenci potansiyeli artırılabilir.
Kültür Sanat Merkezi
Sinema, düğün salonu, konferans salonu, restaurant ve cafe kompleksini içinde barındıran bir kültür merkezi Gerede’nin kültür sanat aktivitelerine zemin oluşturacak ve sosyal hayatı canlandırarak olumlu etki yapacaktır. Bu kültür Sanat Merkezi “Eski (yıkılan) Hükümet Binası”nın yerine yapılabileceği gibi terminal ve itfaiyenin bulunduğu mıntıkaya da yeni bir kompleks olarak yapılabilir.
Kütüphanenin Modernizasyonu
Ayrıca yeni kaynak kitap ve ansiklopedilerle zenginleştirilmiş, güncellenmiş ve bilgisayar teknolojisi kullanılarak araştırmacıların, halkın ve öğrencilerin kullanıma sunulmuş modernize edilmiş bir kütüphane de bu kültür merkezinin içinde yer alabilir.
Orman İşletmesi Alanının Değerlendirilmesi
Orman işletmesi gerçek bir doğal park. Tam da yol kavşağında. Belediye binası buraya nakledilebileceği gibi, burası “Ankara Altın Park” gibi düzenlenip turistlerin ve halkın istifadesine sunularak gelir elde edilebilir. Gerede’nin Giriş-Çıkışı
Gerede’nin Ankara Giriş-Çıkışı Çayboyu Caddesinin devamından Terminalin önünden D-100’e bağlantı modernize edilerek yapılmalı. Bu anlamda terminalin bir bölümü yıkılarak Ankara’dan Gerede’ye giren araçların Çay boyu Caddesine tam düz bir istikamette bağlantısının sağlanması hem trafik hem de şehircilik anlayışı bakımından çok önemlidir. Bilindiği gibi buranın trafiği çok karmaşık. Eğer buraya ilişkin ciddi bir çalışma yapılırsa Gerede’nin Ankara giriş-çıkışı çok düzenli bir hale girecek.
Bu bir proje haline getirilebilir. Ve bu proje kapsamında hem terminal hem de itfaiyenin yeri D-100 karayolunun güneyine kaymalı.
Şehir içi Fiziki Görünümü ve Trafik
Belediye binasının yerinin değişmeli. Çünkü bu bina burada çok kütü bir görünüm arz ediyor. Yerine yeni daha şehirci bir bina yapılabileceği gibi Belediye binasının yeri daha güzel bir yere nakledilebilir. Ama mutlaka bu bina yıkılıp “Kentsel Dönüşüm Projesi” kapsamında bir kompleks şeklinde değerlendirilmeli.
Gerede’nin şehir içi kaldırımları çok bozuk ve kullanışsız. Şehir içi asfalt ve kaldırım çalışmaları yapılmalı. İnsanlar kaldırımlardan yürüyemiyorlar. Kaldırımlar dar, kullanışsız ve çok engelli.
Ayrıca kış aylarında saçaklardan kar ve buz düşmesi, ilkbahar ve sonbaharda da saçaklardan yağmur damlamasından dolayı insanlar araçların kullanmakta olduğu yolu kullanıyor. Bu da trafiğin aksamasına ve çeşitli tehlikelere yol açıyor. Ana cadde üzerindeki binalarda mutlaka ya çatı yönleri değiştirilmeli ya da oluk mecbur hale getirilmeli.
Ana cadde orta refüjdeki bodur ağaçlar ortalardaki dönüşlerde görüşü engellemektedir. Bu noktalardaki bodur ağaçlar kesilip yerine çiçeklendirme yapılmalı. Şehir içi trafiğini rahatlatacak daha gerçekçi çözümler üretilmeli.
Ağır Kokudan Kurtulmak İçin
Gerede’nin, bilhassa yaz aylarında maruz kaldığı ağır kokudan kurtulması için insanlarımızın evlerinin bahçesine ıhlamur, iğde, akasya gibi ağaçlar dikmesi bu kokuyu bir nebze olsun hafifletecektir. Bunun sağlanması için yeni yapılan binalara ruhsat verirken çevre düzenlemesinde bu tür ağaçların olmasına da özen gösterilmeli.
Yeni Arasta Projesi
Arasta olduğu gibi muhafaza edilip, restorasyonu yapılmalı ve bu kapsamda bu alana yakın bir yerde “müze” kurulmalı. (Beypazarı, Mudurnu, Safranbolu gibi)
Yada Arasta “Kentsel Dönüşüm Projesi” kapsamında değerlendirilerek Gerede şehir merkezi daha kullanılır ve ferah bir yapıya kavuşturulmalı.
Model ve Figürler
Gerede’nin çeşitli yerlerine Gerede’yi tanıtıcı Gerede ile özdeşleşmiş, Gerede’nin meşhurlarının model ve figürleri yapılmalı.
Dericiliği temsil eden bir model (iki insanın deri işlemesini temsil eden model), kemer modeli, keş modeli, kaz modeli, şakşak helvası modeli, somun ekmeği modeli, tereyağı-yayık modeli(yayık döven köylü kadın modeli), kayak yapan adam modeli gibi.
Şehitliğin Yenilenmesi
Hâlihazırda bir şehitliğimiz var, ancak bu şehitlik son derece bakımsız ve özensiz. Bu şehitliğe Esentepe’ye çıkış yolu üzerindeki düzlükten olmak üzere güzel bir giriş kapısı yapılmalı. Çanakkale Savaşına katılıp şehit olan 300 Geredeli şehit var. Bunların isimleri ve daha sonraki şehitlerimizin isimleri şehitlikte yerini almalı. Şehitlik şehitlerimize yakışır şekilde imar edilmeli.
Panayırın Rehabilitasyonu
Geleneksel panayırımız modernize edilerek canlandırılmalıdır. Bunun için ise festival ve fuar formatlarıyla desteklenmelidir. Zemin toz, toprak ve pislik olduğundan mutlaka panayır için temiz ve sağlıklı bir vasat oluşturulmalıdır. Bu haliyle 21. Yüzyıla yakışır bir görünüm arz etmemektedir. Aynı zamanda bu halinden dolayı ve yılın her zamanında çeşitli alışveriş merkezlerinde hala ekonomik ve temiz alışveriş imkânları olduğundan giderek panayırımız canlılığını yitirmektedir. Geriye sadece geleneksel, tarihi, nostaljik misyonu kalmaktadır.
Festival ve Fuar
Kaz festivali, Şakşak helvası festivali, Keş festivali gibi festivaller bu panayırda bir etkinlik olabilir. Deri fuarı, Deri ürünleri fuarı, Kemer fuarı gibi fuar etkinlikleri de düşünülebilir. Mayıs ayında “Deri ve Deri Ürünleri Fuarı”, Ağustos ayında “Yağlı Güreş Festivali”, Eylül ayı panayır zamanı “Şakşak Helvası, Kaz ve Keş Festivali” gibi.
Kalkınmada öncelikli yerler arasına girmesi
Geredemiz’de iklim şartları biraz ağır geçiyor. İstihdam alanları da çok yetersiz. Bunun yanı sıra sosyal faaliyetler yok denecek kadar az. Bu nedenle Gerede sürekli göç veriyor. Gelen memur ve öğretmenler ise istedikleri sosyal ve eğitim imkânlarını bulamayınca çareyi büyük şehirlere göç etmekte buluyor. Bunu engellemek için Gerede mutlaka kalkınmada öncelikli bölgeler arasına girmelidir.
Hayali olmayanın..
Tabiki hayal deyince hepsi bir anda gerçekleşecek diye bir şey yok. Yada hayaller gerçekleşmez diye de bir şey yok.
Adam akla hayale sığmaz bir şey..“Aya yolculuk” demiş, bu nice yıllar sonra gerçekleşmiş. “Deniz Altında 50 bin fersah” demiş, bu da olmuş. Örnekleri çoğaltmak mümkün. Hayali olmayanın varacağı yer de yoktur.
Benim Gerede’ye ait hayallerim şimdilik böyle. Bazısı uçuk kaçık gelebilir. Ama hayal bu ne yaparsın..
Belki bunları gerçekleştirmek bir beş yıl için mümkün olmayabilir. Şartlar uygun olmaz ve düşünce bu yönde tezahür etmezse belki 50 yıl sonra dahi gerçekleştirilmesi mümkün olmayabilir. Ancak konjoktür ve fikir bu yönde tezahür ettiği takdirde bir 5 yılda bunların yapılmaması, gerçekleştirilememesi için hiçbir neden yok kanaatindeyim.